Izrada, dizajn, razvoj i postavljanje web sajta na internet sastoje se od niza tehničko-tehnoloških aktivnosti u oblasti informacione tehnologije. Pitanja koja se prilikom izrade web sajta najčešće postavljaju su koja je svrha sajta, kakav će biti njegov dizajn, koji sadržaj će se objavljivati, kao i koje će sve funkcionalnosti imati korisnici web sajta. Svrha web sajta može biti različita, od blogova, prodaje proizvoda i pružanja usluga, komunikacije sa drugim korisnicima, razmjene raznovrsnih sadržaja i sl.
U izradi i kreiranju sadržaja web sajta ključnu ulogu imaju IT stručnjaci. Međutim, prilikom izrade i postavljanja web sajta na internet ne smiju se zanemariti zahtjevi usklađenosti sa pravnom regulativom. Postoje određeni dokumenti koje web sajt mora imati da bi bio usklađen sa zakonskim propisima i da subjekt koji upravlja web sajtom ne bi bio odgovoran za kršenje prava korisnika sajta i trećih lica. Tu se prije svega misli na Opšte uslove korišćenja i Politiku privatnosti, ali u zavisnosti od sadržaja web sajta to mogu biti i dokumenti kojima se uređuje mehanizam alternativnog načina rješavanja sporova, Politika vršenja povrata robe i novčanih sredstava (ukoliko se radi o internet trgovini), Politika i obavještenje o kolačićima (cookies), koji su relevantni sa stanovišta zaštite ličnih podataka, Politika upravljanja pravima intelektualne svojine i sl. Obaveze koje vlasnik web sajta ima mogu se klasifikovati na one iz prava informacionih tehnologija, zaštite ličnih podataka, zaštite intelektualne svojine (prije svega autorskog prava i žiga), zaštite potrošača, te regulatorne zahtjeve ukoliko se putem web sajta obavljaju određene poslovne aktivnosti. Takođe, korisnicima web sajta je potrebno pružiti i određene informacije o subjektu koji upravlja sajtom (tzv. Impressum). Postoje i određene druge obaveze koje subjekti koji upravljaju sajtom moraju ispuniti, s tim da one najvećim dijelom zavise od prirode i sadržaja samog web sajta.
Pitanje usklađenosti web sajta sa pravnom regulativom posebno je aktuelno ukoliko subjekt koji upravlja sajtom prodaje robu ili pruža usluge licima iz Evropske unije, u kojem slučaju se primjenjuju i propisi Unije u pogledu usklađenosti sajta, posebno sa aspekta zaštite ličnih podataka.
Sankcije za nepoštovanje obaveza usklađivanja sajta sa relevantnim zakonima zavise od toga da li se povreda obaveze kvalifikuje kao građanski delikt, prekršaj ili krivično djelo, a najčešće su finansijske prirode i ogledaju se u obavezi naknade štete i novčanim kaznama. Visina novčane kazne nekad može biti veoma visoka, pa se tako, na primjer, za povredu obaveza iz Zakona o zaštiti ličnih podataka, može izreći novčana kazna i do 100.000,00 KM. I kod pitanja sankcija bitno je naglasiti da ukoliko vlasnik sajta obavlja poslovnu aktivnost i prema građanima Evropske unije, sankcije mogu biti značajno veće, a pored toga mogu nastati i visoki troškovi upravnih i sudskih postupaka pred organima Unije. Iz svih navedenih razloga veoma je bitno da se vlasnik web sajta upozna sa svojim pravima i obavezama u digitalnom okruženju, te da uskladi svoje postupanje sa propisima kako bi izbjegao negativne posljedice i potencijalne sankcije nadležnih tijela.
Autor teksta: Igor Letica
E-mail: [email protected]
