COVID-19

NAJNOVIJE MJERE I AKTIVNOSTI

Nadležni organi vlasti u Bosni i Herecegovini na državnom i republičkom nivou, kao i na nivou jedinica lokalne samouprave preduzeli su niz mjera i aktivnosti radi sprečavanja širenja bolesti koju uzrokuje novi korona virus. U nastavku ovog informativnog teksta nalazi se pregled aktuelnih mjera i aktivnosti nadležnih organa koje su važeće na dan 25.11.2020. godine.

REPUBLIKA SRPSKA:

• Republički štab za vanredne situacije je dana 17.11.2020. godine donio Zaključak o sprovođenju mjera za reagovanje na pojavu bolesti izazvane novim virusom korona (COVID-19) u Republici Srpskoj kojim se do 30.11.2020. godine zabranjuju:
• sva javna okupljanja u grupama većim od 50 lica
• muzika uživo u ugostiteljskim objektima za smještaj, ishranu i piće,
• sva privatna okupljanja u grupama većim od 10 lica (svadbe, krštenja, rođendani, proslave  i drugi porodični skupovi slične prirode).
• Građani u RS su obavezni da na otvorenom i zatvorenom prostoru nose zaštitnu masku (prekrivena usta, nos i brada) i pridržavaju se mjere fizičkog rastojanja od 2m, izuzev:
• djece mlađe od 7 godina života,
• lica sa invaliditetom i djeca sa smetnjama u razvoju,
• lica koja obavljaju fizičku sportsku i rekreativnu aktivnost u okviru sportskih objekata.
• Pored navedenog, svi građani su obavezni da se u zatvorenim prostorijama pridržavaju uputstava Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske za boravak u zatvorenom prostoru (dalje: „Uputstva“) koja se mogu naći na sledećem linku: https://www.phi.rs.ba/pdf/sadrzaj/Preporuka%20za%20postepeno%20ubla%C5%BEavanje%20mjera%20-%20zatvoreni%20prostori%20za%20koje%20nisu%20propisane%20specifi%C4%8Dne%20mjere.pdf
• Pravna lica, preduzetnici i fizička lica koja u direktnom kontaktu pružaju usluge građanima su obavezni da:
• Usluge pružaju zaštićeni maskom;
• Obavezno sprovode mjere dezinfekcije;
• Obezbijede masku građanima koji koriste njihove usluge, a nemaju ih;
• Pridržavaju se gore navedenih Uputstava.
• Do 30.11.2020. godine ograničava se radno vrijeme u periodu od 06:00 do 22:00 časa:
• svim vrstama ugostiteljskih objekata za ishranu i piće bez obzira da li posluju samostalno ili u okviru drugih objekata u kojima se obavlja privredna djelatnost (benzinske pumpne stanice, objekti za smještaj i dr.)
• priređivačima igara na sreću (kladionice, automat klubovi, kazina, tombole i dr.).
• Do 30.11.2020. godine, u periodu od 22:00 do 06:00 časova, dragstori mogu raditi isključivo putem šalterske prodaje.
• Do 30.11.2020. godine dozvoljavaju se takmičarske aktivnosti sportskih organizacija i sportista isključivo bez prisustva publike, uz poštovanje svih epidemioloških mjera.
• Subjekti koji obavljaju registrovanu djelatnost dužni su da uslove za obavljanje djelatnosti prilagode propisanim epidemiološkim mjerama, te mogu samostalno obavljati dezinfekciju prostorija u skladu sa navedenim Uputstvima.
• Subjekti koji pružaju usluge iz oblasti ugostiteljstva, umjetnosti i zabave (bioskopi, pozorišta, muzeji i sl.), pored obaveze pridržavanja navedenih Uputstava, takođe moraju na ulazu u objekat postaviti obavještenje o ukupnom broju lica koja mogu boraviti u odnosu na površinu objekta.
• Republički organi uprave, organi jedinica lokalne samouprave i ostali subjekti koji vrše javna ovlašćenja dužni su organizovati svoj rad sa građanima na način:
• na ulazu u službene prostorije ograničiti broj osoba koje istovremeno mogu da uđu i borave u prostorijama oragana,
• održavati rastojanje u zatvorenim prostorijama od najamanje 2 metra, uz blagovremeno preduziamnje mjera dezinfekcije i pojačane higijene, i
• omogućiti rad šalter sale i matične službe u jedinicama lokalne samouprave iz obezbjeđenje fizičke providne barijere na radnom mjestu koja pruža dovoljnu zaštitu zaposlenom i korisniku
• Pravni subjekti kao i republički organi uprave, organi jedinica lokalne samouprave i ostali subjekti koji vrše javna ovlašćenja trebaju organizovati rad od kuće za radnike za poslove za koje je to moguće.
• Odvijanje vaspitno-obrazovnog rada, sve sportske i druge aktivnosti školske djece i omladine u prostorijama osnovnih i srednjih škola u RS, nastaviće se od 02.11.2020. godine, kao i redovno organizovanje proširenog programa (produženi boravak i jutarnje čuvanje). Zadužuju se sve vaspitno-obrazovne ustanove i gradski/opštinski štabovi za vanredne situacije jedinica lokalne samouprave u RS, da redovno obavještavaju Ministarstvo prosvjete i kulture, te da u slučaju potrebe dostave prijedlog za obustavljanje nastave u osnovnim i srednjim školama i prelasku na odvijanje nastave na daljinu.

FEDERACIJA BiH:

• Krizni štab Federalnog ministarstva zdravstva donio je dana 23.11.2020. godine novu Naredbu koja se primjenjuje počev od 24.11.2020. godine, a kojom su opšte mjere iz ranije Naredbe produžene su za narednih 14 dana.
• Počev od 11.11.2020. godine ograničeno je kretanje stanovništva na cijeloj teritoriji Federacije BiH u vremenu od 23:00-05:00 časova, a izuzimaju se sljedeće kategorije:

–  sva zaposlena lica uključena u provođenje mjera i aktivnosti na rješavanju epidemije COVID-19 na području Federacije BiH, uz odobrenje poslodavca za kretanje u periodu od 23:00-05:00 časova;

–  zaposlena lica kojima se proces rada odvija u smjenama, uz odobrenje poslodavca za kretanje u periodu od 23:00-05:00 časova;

–  međugradski i međunarodni prevoza putnika (u slučaju da po putnike u međunarodnom prijevozu dolazi pratnja npr. iz drugog grada i sl. potrebno je istu najaviti nadležnoj upravi policije, kako bi se omogućio nesmetano prolaz);

–  taxi službe;

–  vozači teretnih vozila u domaćem i međunarodnom transportu;

–  vozila diplomatsko-konzularnih predstavništava i međunarodnih organizacija;

• Obavezno je nošenje zaštitnih maski preko usta i nosa za zaštitu respiratornog sistema u zatvorenom prostoru uz poštovanje distance od minimalno 2 metra, kao i u otvorenom prostoru, izuzev:

– djece mlađe od šest godina, osoba koje imaju probleme sa disanjem zbog hroničnih bolesti ili koja ne mogu skinuti masku bez pomoći druge osobe (npr. osobe sa intelektualnim poteškoćama ili smetnjama u razvoju), osobe s oštećenjem sluha,

– sportisti na utakmicama, treninzima i sportskim aktivnostima, vozači na biciklu, električnom romobilu i motociklu.

• Dozvoljeno je okupljanje ljudi na određenom prostoru pod sljedećim uslovima:

– ne više od 30 ljudi u zatvorenom prostoru,

– ne više od 30 ljudi na otvorenom prostoru,

Sva okupljanja unutar navedenih ograničenja moraju se odvijati u prostoru koji omogućuje obveznu fizičku distancu od najmanje 2 metra između osoba (osim članova istog domaćinstva).

lzuzetno, pozorištima i kinima dozvoljava se organiziranje predstava i projekcija filmova za ne više od 70 osoba, uz poštovanje higijensko-epidemioloških preporuka, te obveznu fizičku distancu od najmanje 2 metra, kao i pod uslovom da veličina prostora u kojme se održavaju predstave i projekcije filmova omogućava provođenje navedenih mjera.

Izuzetno, dozvoljava se održavanje sjednica i radnih tijela Parlamenta Federacije Bosne i Hercegovine, uz poštovanje higijensko-epidemioloških preporuka, kao i pod uslovom da veličina prostora u kojme se održavaju sjednice i radna tijela omogućava provođenje navedenih mjera.

• Dozvoljava se održavanje profesionalnih sportskih takmičenja u otvorenom i zatvorenom prostoru, ali bez prisustva publike, uz obvezno pridržavanje higijensko-epidemioloških mjera.
• Dozvoljava se održavanje trenažnih procesa sportista svih profesionalnih sportskih klubova, uz obavezno pridržavanje higijensko-epidemioloških mjera.
• Dozvoljava se rad poslovnih subjekata uz primjenu opštih i specifičnih preporuka radi sigurnosti osoblja i klijenata u kontekstu COVID-19 bolesti, uz obvezno pridržavanje preporuka donesenih od strane Zavoda za javno zdravstvo u Federaciji BiH (higijensko-epidemioloških mjera).
• Nalaže se svim pravnim i fizičkim licima, koja zapošljavaju više od 20 zaposlenih, a koji do sada nisu donijeli krizni plan pripravnosti i odgovora na pojavu COVID-19, da što brže donesu navedeni plan, kojim će biti usklađena organizacija rada navedenih subjekata sa datim preporukama i smjernicama Zavoda za javno zdravstvo Federacije BiH i kantonalnih zavoda za javno zdravstvo.
• Nalaže se poslovnim subjektima da reorganiziraju rad svojih zaposlenika, na mjestima gdje nije moguće ispoštovati distancu od 2m među zaposlenima, tako što će reorganizirati radno vrijeme, organizovati rad u smjenama, omogućiti rad od kuće i primijeniti druge načine obavljanja radnih zadataka koji neće ugroziti djelatnosti i radne procese, a omogućiće poštovanje higijensko – epidemioloških mjera.
• Dozvoljava se pružanje usluga u ugostiteljskim objektima u otvorenom i zatvorenom prostoru, samo sjedeća mjesta, uz obvezno pridržavanje higijensko epidemioloških mjera.
• U ugostiteljskim objektima, i to samo na otvorenom (baštama i terasama), dozvoljava se upotreba i konzumiranje nargila (šiša), uz obveznu primjenu jednokratnog nastavka i jednokratnog crijeva, nakon konzumiranja od strane svakog pojedinačnog klijenta.
• Naređuje se kriznim stožerima kantonalnih/županijskih ministarstava zdravstva da u saradnji sa mjerodavnim kantonalnim ministarstvima osiguraju zabranu rada ugostiteljskih objekata na području kantona u periodu od 23:00-05:00 časova.
• Nalaže se kriznim štabovima kantonalnih/županijskih ministarstva zdravstva da u svim zdravstvenim ustanovama na području kantona/županije, bez obzira na oblik vlasništva, kao i privatnim praksama, te u kliničkim centrima, obustave sve hladne programe, uz obvezno primanje samo hitnih slucajeva.
• Obustavljaju se redovni specijalističko-konsultativni pregledi u zdravstvenim ustanovama, sa izuzetkom specijalističko-konsultativnih pregleda za koje se po procjeni specijaliste utvrdi da su nedoloživi i hitni. Ovi pregledi se obavljaju u prijemnim ambulantama zdravstvenih ustanova na području kantona/županije.
• Naređuje se kriznim štabovima kantonalnih/županijskih ministarstva zdravstva da u saradnji sa mjerodavnim kantonalnim/županijskim ministarstvima osiguraju obustavu posjeta u ustanovama socijalne zaštite koje zbrinjavaju i smještaju starije osobe. Ostale ustanove socijalne zaštite, uključujući i ustanove socijalne zaštite koje zbrinjavaju i smještaju osobe s poteškoćama u razvoju i osobe s duševenim smetnjama, te kazneno-popravne ustanove, moraju imati interni plan za posjete i izlaske iz ustanove, kao i krizni plan u slučaju pojave zarazne bolesti COVID-19.
• Dozvoljava se prijem novih korisnika u ustanovama socijalne zaštite uz uslov da je prethodno provedena mjera izolacije od 14 dana i testiranje na COVID-19 nakon isteka roka od 14 dana izolacije koje mora rezultirati negativnim testom. Navedeno se primjenjuje i kod premještanja korisnika iz jedne ustanove u drugu, odnosno u slučaju premještanja korisnika iz zdravstvene ustanove u ustanovu socijalne zaštite. Obveza je ustanove socijalne zaštite osigurati prostor za izolaciju korisnika.
• Zabranjena je organizacija grupnih putovanja za korisnike ustanova socijalne zaštite.
• Osobama starije životne dobi se preporučuje da kretanje bude samo u slučaju prijeke potrebe, i da to bude u periodu od 11:00–13:00 časova, te je preporučeno da maksimalno reduciraju odlaske u ordinacije kod porodičnog ljekara i u bolnice, ukoliko im nije prijeko potrebna zdravstvena njega, odnosno da najprije kontaktiraju telefonom porodičnog ljekara, ukoliko je osobi ove dobi potreban recept ili medicinski savjet.
• Preporučuje se stanovništvu na području FBiH da izbjegavaju javna i privatna okupljanja i ograniče svoja kretanja.
• U slučaju pojave nekih od simptoma kao što su: povišena temperatura, kašalj, gubitak mirisa ili okusa, preporučuje se osobama sa simptomima, kao i članovima njihovog domaćinstva  da ostanu kući, te se telefonski jave nadležnom ljekaru kako bi dobili daljnja uputstva.
• Dozvoljava se rad gradskog, prigradskog i medugradskog prijevoza uz obavezno pridržavanje higijensko-epidemioloških mjera.