U “Službenom glasniku RS” broj br. 16 od 25. februara 2022. godine objavljen je Pravilnik o upravljanju otpadnim gumama, na osnovu kojeg je prestao da važi raniji pravilnik.
Ovim pravilnikom propisan je način upravljanja otpadnim gumama sa ciljem da se odvojenim sakupljanjem i tretmanom spriječi ili smanji štetni uticaj na zdravlje ljudi i životnu sredinu.
Pravilnik se primjenjuje na otpadne gume svih veličina i masa, nezavisno od vremena kada su stavljene u promet kao samostalan proizvod, sastavni dio drugog proizvoda ili kompleta točkova. Prema ovom Pravilniku, proizvođači, uvoznici i trgovci na ambalaži ili pratećoj dokumentaciji, uz isporučenu gumu, dužni su da istaknu informaciju o obavezi odvojenog sakupljanja otpadnih guma, te da navedu uputstva o načinu postupanja sa otpadnim gumama. Navedena lica takođe plačaju naknadu Fondu za zaštitu životne sredine i podnose sa podacima o količini guma za motorna vozila koje stavljaju u promet na teritoriji Republike Srpske, kao i o količini guma za motorna vozila, koje se kao zaseban proizvod ili sastavni dio drugog proizvoda izvoze iz Republike Srpske.
Pravlinikom je propisano da odlaganje guma nije dozvoljeno, već da se vrši tretman otpadnih guma koji obuhvata reciklažu i korišćenje otpadnih guma u energetske svrhe, kao i da se izvoze otpadne gume za čiji tretman nema tehničkih i tehnoloških uslova u Republici Srpskoj.
Fizička lica kao krajnji korisnici otpadne gume predaju reciklažnom dvorištu koje je obavezno da na vidnom mjestu postavi obavještenje o mogućnosti predaje, odnosno o obavezi preuzimanja otpadnih guma oznakom sadržaja “PREUZIMAMO OTPADNE GUME”. Reciklažno dvorište takođe otpadne gume preuzima bez naknade i dužno je da na zahtjev krajnjeg korisnika pruža se informacija o načinu i uslovima preuzimanja. Odgovorno lice reciklažnog dvorišta vodi evidenciju o količinama preuzetih i predatih otpadnih guma i uredno o tome izvještava Fond u skladu sa Pravilnikom o metodologiji prikupljanja podataka o otpadu i njihovoj evidenciji. Takođe, serviseri prilikom zamjene guma iste bez naknade preuzimaju od od fizičkog lica, kao krajnjeg korisnika te postavljaju isto obavještenje kao i reciklažno dvorište.
U skladu sa navedenim karajnji korisnici su dužni da otpadne gume odvajaju od miješanog komunalnog otpada i ostalih vrsta otpada, te ih odvojene predaju licu ovlašćenom za sakupljanje, u reciklažno dvorište ili serviseru prilikom zamjene guma.
Finansijska sredstva za obavljanje usluge sakupljanja i tretmana dodjeljuju se na osnovu javnog poziva, koji raspisuje Fond, u skladu sa Zakonom, a na koji se mogu prijaviti samo lica koja posjeduju dozvolu za upravljanje otpadnim gumama, te koja su registrovana u Republici Srpskoj.
Fond za zaštitu životne sredine vodi Informacioni sistem za registrovanje podataka o upravljanju otpadom putem kojeg se prikupljaju podaci o količini guma koje su stavljene u promet na teritoriji Republike Srpske, količini sakupljenih i tretiranih otpadnih guma i o količini otpadnih guma koje se izvoze. Uz navedeni pravilnik je sadržan i Prilog 1 sa Listom 1 kojom se određuju kategorije proizvoda, te Listom 2. Koja sadrži popis proizvoda koji pripadaju kategorijama iz Liste 1.
Autor teksta: Milica Karadža, advokat
E-mail: [email protected]