Narodna skupština Republike Srpske na sedmoj redovnoj sjednici održanoj dana 22.12.2023. godine usvojila je Zakon o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj, koji je objavljen u Službenom glasniku Republike Srpske broj 01/24 dana 04.01.2024. godine.
Osnovni cilj donošenja Zakona o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj je unapređenje i razvoj oblasti proizvodnje naoružanja i vojne opreme, kao i kontrola privrednih društava koja posluju u namjenskoj industriji.
Oblast proizvodnje naoružanja i vojne opreme do sada nije bila normativno regulisana u Republici Srpskoj, što znači da se ovim zakonom po prvi put uspostavlja sveobuhvatan pravni okvir u ovoj oblasti.
Proizvodnja naoružanja i vojne opreme predstavlja djelatnost od strateškog interesa za Republiku Srpsku. Budući da se radi o specifičnoj vrsti proizvodnje, zakonom su propisani uslovi za pribavljanja saglasnosti za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, prava i obaveze proizvođača, mjere bezbjednosti i zaštite u proizvodnji naoružanja i vojne opreme, nadzor nad privrednim društvima koja posluju u oblasti proizvodnje naoružanja i vojne opreme, kao i druga pitanja koja su od značaja za ovu oblast.
Naoružanje i vojna oprema obuhvataju oružana, ubojna i tehnička sredstva, kao i sredstva i sastavne djelove namjenjene za opremanje, upotrebu, rukovanje, čuvanje, skladištenje, održavanje i nadzor oružanih, ubojnih i tehničkih sredstava, a koji su utvrđeni u Odluci o zajedničkoj listi oružja i vojne opreme.
Proizvodnja naoružanja i vojne opreme obuhvata dizajniranje novih sredstava i sistema naoružanja i vojne opreme, razvoj prototipova, projektovanje, maloserijsku i serijsku proizvodnju. Takođe obuhvata i istraživanje, modernizaciju i razvoj naoružanja i tehnologije za proizvodnju naoružanja i vojne opreme, vojnu standardizaciju, verifikaciju, sistem obezbjeđenja kvaliteta, kontrolu kvaliteta, izradu dijelova, kao i remont naoružanja i vojne opreme.
Zakonom je propisano da proizvodnju naoružanja i vojne opreme može obavljati registrovano akcionarsko društvo ili društva sa ograničenom odgovornošću koja posjeduju rješenja o davanju saglasnosti Vlade Republike Srpske i koja su upisana u Registar proizvođača naoružanja i vojne opreme. Takođe, proizvođači moraju imati dozvolu za proizvodnju naoružanja i vojne opreme koja se pribavlja u skladu sa posebnim propisima.
Definisani su slučajevi kada Vlada može ukinuti izdate saglasnosti. Predviđene su i kazne koje dosežu i do 75.000 konvertibilnih maraka ako preduzeće, između ostalog, dostavi lažne dokaze o ispunjenosti uslova za pribavljanje saglasnosti, otpočne poslovanje bez dozvole za proizvodnju ili ne dozvoli ili ne omogući vršenje nadzora ili ne pruži obavijesti i ne stavi na uvid isprave, odnosno podatke koji su potrebni za vršenje nadzora, ili ne obezbijedi uslove neophodne za nesmetan radi i utvrđivanje činjeničnog stanja.
Zakon o o proizvodnji naoružanja i vojne opreme u Republici Srpskoj stupio je na snagu dana 12.01.2024. godine.
Autor tekst: Anja Banjac
E-mail: [email protected]
