Eksponencijalni rast broja izvoza namještaja i sličnih proizvoda nas navodi na zaključak da je industrija proizvodnje namještaja jedna od najrazvijenijih grana industrije na čitavoj teritoriji Bosne i Hercegovine i kao takva vrlo često se posmatra zajedno sa drvnom industrijom, koja je jedna od strateških grana Bosne i Hercegovine. Iako je suficit ove privredne grane na zadovoljavajućem nivou, ovaj sektor se suočava sa brojnim izazovima, a detaljnom analizom možemo doći do zaključka da slabe tačke ove industrije možemo pronaći kroz cijeli lanac, počev od nabavke sirovina, pitanja stručnog kadra, potrebe za poboljšanjem tehnoloških procesa, kao i boljim pozicioniranjem kako na domaćem tako i na stranom tržištu.
U skladu sa novim trendovima i zahtjevima, možemo reći da su sve glasniji zahtjevi da namještaj mora biti ekološki prihvatljiv, prilagođen i multifunkcionalan, a dodatno, sve veća pažnja se posvjećuje pitanju porijekla sirovina i pitanju dobrih poslovnih praksa u evropskim sektorima proizvodnje namještaja od drveta. Ovakve ideje su u Evropskoj uniji realizovane još od 2010. godine kada je Uredbom br. 995/2010 Evropskog parlamenta, utvrđena obaveza subjekata koji stavljaju u promet, drvo i proizvode od drveta, svi proizvođači proizvoda od drveta koji žele izvoziti na teritoriju Evropske Unije moraju pružiti potpune informacije o proizvodu, zajedno s dokazima da drvo ne potiče iz ilegalnih izvora.
U vezi sa navedenim, nezaobilazna tema je svakako poznata nezavisna i neprofitna organizacija, čiji je cilj zaštita cjelokupnog šumskog sistema kroz definisanje kredibilnih standarda proizvodnje
FSC ‒ Forest Stewardship Council Certification. Radi se o međunarodnoj sertifikaciji, čija je svrha promocija pravilnog upravljanja šumskim resursima, kroz praćenje procesa proizvodnje šumskih proizvoda. Radi se o jednom od najkredibilnijih sistema sertifikacije u sektorima snabdijevanja drveta, odnosno u pitanju proizvodnje namještaja. Kao uvod ovome, treba naglasiti da Bosna i Hercegovina ima dobru šumsku pokrivenost koja je ravnomjerno raspoređena između dva entiteta. Federacija BiH ima 48%, a Republika Srpska ima 52% šume. Prema podacima prikupljenim u okviru projekta EU4Business od maja 2020. godine, preko 1,88 miliona hektara, odnosno oko 83% državnih šuma u Bosni i Hercegovini, ima FSC certifikat, što predstavlja veliko dostignuće. Sa druge strane nepoznat je podatak o šumama koji se nalaze u privatnom vlasništvu.
Ne treba zanemariti važnost FSCa, koji se percipira kao važan strateški instrument za kreiranje jakih i konkurentnih prilika za poslovanje. Da bi uopšte imale mogućnost da postanu FSC certifikata, organizacije moraju ispuniti zahtjeve jednog ili više referentnih standarda definisanih od strane FSC-a, nakon čega se provodi provjera i ispitivanje ispunjenosti uslova. Ovakav sertifikat poboljšava konkurentnost organizacija i daje garanciju da proizvodi koji se prodaju uz FSC certifikat potiču iz šuma kojima se dobro upravlja, kontrolisanih izvora ili obnovljenih materijala.
Iako Bosna i Hercegovina nije članica Evropske Unije, pomno praćenje i usklađivanje trendova jeste imperativ dobrog poslovanja. Ovako poslovanje ostvaruje pozitivan efekat kako za pojedinačne proizvođače, tako i na privredu u cjelosti, a kako je dobro razvijena drvna industrija preduslov za obavljanje proizvodnje namještaja, nema sumnje da zajedno predstavljaju koherentnu i međusobno dopunjujuću cjelinu.
Autor teksta: Nikolina Zubac
E-mail: [email protected]
